Dzień 24 marca roku został ustanowiony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Narodowym Dniem Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. To właśnie tego dnia w 1944 roku w Markowej na Podkarpaciu, Józef i Wiktoria Ulmowie, ich dzieci oraz ukrywający się z ich pomocą Żydzi zostali zamordowani przez Niemców w wyniku donosu. 10 września 2023 roku rodzina Ulmów została beatyfikowana przez Kościół Rzymskokatolicki.
Na terenie wsi Markowa znajduje się pewien niezwykły skansen, który pokazuje jak należy żyć. Skansen Zagroda – Muzeum, Towarzystwa Przyjaciół Markowej zachowuje dziedzictwo minionych pokoleń oraz pielęgnuje pamięć o bohaterach, którzy z narażeniem życia ratowali żydowskich sąsiadów.
Takimi bohaterami była między innymi markowska rodzina Antoniego i Doroty Szylarów, o których po latach uratowany przez nich człowiek napisał…
“To dzięki rodzinie Szylarów
moja matka, Miriam Weltz,
mój starszy brat, Moniek Weltz
mój młodszy brat, Abraham Weltz
moja młodsza siostra, Rachel Weltz Osowsky,
ja, Aron Weltz, i mój syn, Leon Weltz,
przetrwaliśmy wojnę.
Słowa nie są w stanie wyrazić naszej wdzięczności za ich wysiłki.”
W drugiej części audycji pt. „Podkarpackie wędrówki” z domu rodziny Szylarów w Skansenie Zagrodzie – Muzeum w Markowej, usłyszą Państwo historię o bohaterach opowiedzianą przez Marię Ryznar-Fołta – prezes Towarzystwa Przyjaciół Markowej oraz Eugeniusza Szylara – syna i brata Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata.